بررسی کمی و کیفی، مورفولوژیکی و ژنتیکی توس (غان) در ایران

درخت توس با وجود داشتن خواص ممتاز دارویی و در معرض خطر انقراض بودن، اطلاعاتی از ساختار ژنتیکی جمعیت های آن وجود ندارد. هدف از این مطالعه بررسی تنوع مورفولوژی و مولکولی جمعیت های مختلف درخت توس در ایران بود. میانگین صفات مختلف در برگ های شاخه نازا از برگ های شاخه زایا بزرگتر بدست آمد. صفات زاویه قاعده و تعداد رگبرگ دارای کمترین ضریب تغییرات و صفات عدم تقارن پهنک و اختلاف دو لبه برگ دارای بیشترین ضریب تغییرات بوده و به ترتیب کمترین و بیشترین تنوع فنوتیپی را دارند. آنالیز واریانس چند متغیره برای همه عامل های مختلف، اختلاف معنی داری را از خود نشان داد. در آنالیز خوشه ای سه خوشه تشکیل شد و تمام درختان منطقه مارمیشو در یک خوشه قرار گرفتند. در اکثر جمعیت ها، توزیع جغرافیایی با گروه بندی ژنوتیپ ها همخوانی نداشت. عدم تقارن پهنک و طول دمبرگ نسبی می تواند در تحقیقات تنوع میان جمعیت های غان در آینده استفاده شوند. نتایج نشانگر ریزماهواره نشان داد که بالاترین میزان شاخص تثبیت fst برای نشانگر l7.3بود. با توجه به نتایج تجزیه واریانس مولکولی تنوع ژنتیکی بین جمعیت های غان 34 درصد تعیین شد. بیشترین مقادیر مربوط به درصد آلل-های چند شکل، تعداد آلل، تعداد آلل موثر، شاخص شانون، آلل های اختصاصی و هتروزیگوسیتی مورد انتظار در جمعیت سنگده مشاهده شد. آزمون تنگنای ژنتیکی نشان داد جمعیت های شهرستانک و مارمیشو دچار تنگنای ژنتیکی شده باشند که توصیه می شود به اجرای " تکنیک های مختلف حفاظت بیولوژی" در این دو جمعیت توجه اساسی شود. اگرچه توس ایران کمترین فاصله ژنتیکی را با توس اروپایی نشان داد، اما قرار گرفتن توس ایران در گروه مولکولی مجزا نشان از تمایز توس ایران از سایر توس های خارجی تحت مطالعه در این تحقیق است. پیش بینی ساختار پروتیین و خصوصیات بیوشیمیایی به کمک روش های بیوانفورماتیک برای جمعیت های مختلف توس نشان داد که در این سطح اطلاعاتی تنوع در بین نمونه های ایرانی وجود دارد.